Alle landen die het VN-Kinderrechtenverdrag hebben ondertekend, moeten iedere vijf jaar verantwoording afleggen aan het VN-Kinderrechtencomité. Op basis daarvan komt het comité met een rapport met conclusies en aanbevelingen over de naleving van kinderrechten in Nederland.

Belang van het kind

Het Kinderrechtencomité vindt het belangrijk dat er bij besluiten altijd goed gekeken wordt naar wat het betekent voor kinderen. Het VN-Kinderrechtencomité schrijft ook dat Nederland kinderen beter moet betrekken bij besluiten die hen aangaan. Ongeacht de leeftijd van het kind. Kinderen onder de 12 jaar moeten hun mening kunnen geven. Dit geldt ook in rechtbanken en civiele procedures.

Ook bij overige beleid moet Nederland beter kijken naar de impact op het kind. Daarbij is het nodig dat er een systeem komt om landelijke cijfers bij te houden, bijvoorbeeld over jeugdzorg en geweld tegen kinderen. Dat ontbreekt nu.

Verder schrijft het comité dat Nederland het Kinderrechtenverdrag breder onder de aandacht moet brengen. Bijvoorbeeld door kindvriendelijke materialen in verschillende talen te ontwikkelen.

Discriminatie en ongelijkheid

Het comité maakt zich zorgen over discriminatie in Nederland en ongelijkheid tussen kinderen in verschillende gemeenten van Nederland en in het Caribisch deel van het Koninkrijk.

Het comité vindt dat stateloze kinderen in Nederland het recht hebben om de Nederlandse nationaliteit te krijgen, ongeacht hun verblijfsstatus. Op Curaçao en Aruba moet de toegang tot geboorteregistratie en identiteitspapieren beter geregeld worden. En alle kinderen moeten toegang hebben tot onderwijs, gezondheidszorg en publieke diensten. Ook met een 'onbekende' nationaliteit.

Geweld tegen kinderen

Het VN-Kinderrechtencomité maakt zich zorgen over geweld tegen kinderen, inclusief seksuele uitbuiting en online geweld. Op Bonaire, Saba en Sint Eustatius ontbreekt wetgeving om kinderen te beschermen tegen mishandeling en misbruik, huiselijk geweld en fysieke straffen. Het comité doet verschillende aanbevelingen, zoals het instellen van kindvriendelijke en vertrouwelijke klachtenprocedures en betere ondersteuning.

Kinderen die niet bij hun eigen ouders opgroeien

Mede naar aanleiding van de Toeslagenaffaire zegt het comité dat het verboden moet zijn om kinderen te scheiden van hun gezinnen op basis van de economische situatie. En op de Caribische eilanden moeten er veilige alternatieve vormen van zorg komen voor kinderen en jongeren die niet thuis kunnen opgroeien. En als jongeren de alternatieve zorg verlaten, moet ervoor gezorgd worden dat zij voldoende onderwijs, vaardigheden en kansen krijgen om goed voor zichzelf te kunnen zorgen.

Onderwijs

Het comité maakt zich zorgen over kinderen met complexe problemen die niet naar school gaan. Zij worden soms vrijgesteld van leerplicht, omdat de school geen passend onderwijs kan bieden. En het wordt aanbevolen dat kinderen inclusief onderwijs krijgen, zowel in het Nederland deel van het Koninkrijk en op Bonaire, Saba en Sint Eustatius. Dus dat alle kinderen naar reguliere scholen gaan.

Depressies en zelfmoord

In het rapport spreekt het comité ook zorgen uit over het de wachtlijsten in de Jeugd GGZ en noemt specifiek de hoge cijfers op depressie en zelfbeschadiging onder kinderen. Het comité doet de aanbeveling dat de onderliggende oorzaken hiervan goed worden onderzocht en aangepakt.

Armoede

Er zijn zorgen over het hoge aantal kinderen dat in armoede leeft, ondanks alle maatregelen die genomen zijn. Met name op het Caribische deel van Nederland groeien veel kinderen op in armoede. Nederland moet meer geld hiervoor beschikbaar stellen en de aanvraag van uitkeringen versimpelen.

Jeugdstrafrecht

Kinderen die gearresteerd zijn, moeten zo kort mogelijk of helemaal niet opgesloten worden. En in geen geval samen met volwassenen.

Reactie Kinderombudsman

De Kinderombudsman heeft net als een aantal andere organisaties die letten op kinderrechten input geleverd aan het VN-Kinderrechtencomité. Veel van de aanbevelingen die het comité doet, komen ook terug in onze adviezen.

De Kinderombudsman herkent helaas veel van de zorgen en aanbevelingen van het VN-Kinderrechtencomité. Het belang van kinderen moet altijd voorop staan bij besluiten die hen aangaan. En bij alle wetgeving die gemaakt wordt, moet er veel meer gekeken worden naar de impact op het kind. Dat gebeurt nog lang niet altijd en moet dus beter. De aanbevelingen die het VN-Kinderrechtencomité doet zijn belangrijk. Wij verwachten dan ook van de regering dat ze hier de komende jaren werk van gaan maken. Net als andere kinderrechtenorganisaties zullen we de regering hierop aanspreken.